Defter ve belgelerin yanması, kaybolması veya çalınması halinde yapılacak işlemler nelerdir?

Vergi Usul Kanunu’na göre, mükelleflerin zamanaşımı süresince muhafaza etmek zorunda oldukları yasal defter ve belgelerin talep edilmesi halinde, vergi incelemesine yetkili olanlara ibraz etme yükümlülükleri bulunmaktadır. 

            Vergi Usul Kanununun Mücbir Sebepler başlıklı 13. maddesinde; Mücbir sebepler aşağıdaki gibidir:

            1-Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır kaza, ağır hastalık ve tutukluluk;

            2-Vergi ödevlerinin yerine getirilmesine engel olacak yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi afetler;

            3-Kişinin iradesi dışında vuku gelen mecburi gaybubetler;

            4-Sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması, gibi hallerdir.

            Yeni Türk Ticaret Kanunun 82 maddesi; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklindedir.

            Bu durumda;

            1-Defter ve Belgelerin yanması, çalınması halinde bu durumun itfaiye, polis veya jandarma karakoluna bildirilerek rapora veya tutanağa bağlanması, yanan veya çalınan belgelerin ayrıntılı dökümünün yapılarak bunun gazete ilanıyla duyurulması, ayrıca 15 gün içinde Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak, defter veya belgelerin zayi olduğuna ilişkin mahkeme kararının (zayi belgesi) alınması,

            2-Bu işlemler neticesinde eldeki belgelerin (tutanak, gazete ilanı, itfaiye raporu ve mahkeme kararı) birer suretiyle birlikte bağlı bulunulan vergi dairesine bilgi verilmesi gerekmektedir.

            Aksi halde, mükellef defter ve belgelerini gizlemiş, kaçırmış olarak kabul edilecektir. Dolayısıyla mücbir sebep halinin dikkate alınabilmesi için, olayın meydana geldiği tarihten itibaren 15 (onbeş) gün içerisinde mahkemeye başvurulması büyük önem taşımaktadır. 

 

 

 

 

 

 

Mahmut Bülent YILDIRIM kimdir.

Vergi Denetim Danışmanlık ve YMM A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanıdır. 1998 yılında Maliye Bakanlığı’nda başlamış olduğu çalışma hayatında Memur, Vergi Denetmeni ve Vergi Müfettişi kadrolarında görev yapmıştır. 2009-2010 yılları arasında İstanbul Fatih Vergi Dairesi Müdürlüğü görevini icra etmiştir. Mahmut Bülent YILDIRIM Vergi Müfettişleri Derneği 14. Dönem İstanbul Şubesi Başkan Yardımcılığı görevini yürütmüş, Vergi Müfettiş Yardımcılarının temel ve mesleki eğitim seminerlerinde öğretici olarak dersler vermiş, ayrıca ekonomi ve maliye konularında bir çok yayın organında makaleleri yayınlanmıştır. İşletme (MBA) dalında yüksek lisans çalışmaları devam etmektedir. 2011 yılında Yeminli Mali Müşavirlik unvanını almış olup Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Lisansı ile Kamu Gözetim Kurumu tarafından verilen Bağımsız Denetçi unvanına sahiptir. Evli ve iki çocuk babasıdır.